एक रहस्यमय हत्यारा ‘ज्याक द रिपर’

विश्वभरीमा आतङ्क र हत्याका घटनाहरू घटिरहेकै हुन्छन्, प्रायः यस्ता घटना वा अपराधहरू कुनै सामान्य प्रकृतिका हुन्छन् भने कुनै निकै गम्भीर र आश्चर्यचकित बनाउने खाले हुन्छन्। यस्तै जो कसैलाई पनि आश्चर्यचकित लाग्ने अविश्वसनीय हत्याको घटना आजभन्दा सयौँ वर्ष अगाडि लन्डनमा घटेको थियो, जसलाई हामी ज्याक द रिपर घटना भनेर चिन्दछौँ। सन् १८८८, अगस्टदेखि लिएर नोभेम्बरसम्म लन्डनको ह्वाइटचापलमा शृङ्खलाबद्धरूपमा ५ महिलाहरूको हत्या हुन्छ। सबै पीडित महिलाहरूको घाँटीको नली काटेर हत्या गरिएको र पेट च्यातिएको स्थितिमा शवहरू फेला पारिएको थियो। पीडित महिलाहरू मध्ये कम्तीमा तीन जनाको पेट चिरि शरीरभित्रको आन्द्रा काटिएको पाइएको थियो जसअनुसार हत्यारालाई पेटको शल्यक्रिया’bout थाहा थियो भन्ने अनुमान गरिएको थियो। शृङ्खलाबद्ध हत्या’bout जानकारी सन् १९८८ को सेप्टेम्बर र अक्टोबर महिनाहरूमा केन्द्रीय थियो। एक वा एकभन्दा बढी संवाददाताहरूले आफू वास्तविक हत्यारा भएको दाबी गर्दै सञ्चार माध्यम र स्कटल्यान्ड यार्डलाई पत्र लेखेका थिए। हत्याराले यी सबै महिलालाई एकै तरिकाले हत्या गरेको थियो। घटना घटेर व्यापक तहल्का मच्चिदासम्म पनि प्रहरीहरूले हत्यरालाई पक्राउ गर्न असमर्थ बनेका थिए। हत्याको प्रकृति हेर्दा उक्त हत्यारा एक चिकित्सक क्षेत्रमा लागिरहेको व्यक्ति हो भनेर सजिलै अनुमान लगाउन सकिन्छ। हत्याराले प्रायः आर्थिक स्तर कमजोर भएका निम्न वर्गीय महिलाहरूलाई सिकार बनाइरहेको थियो। घटनापश्चात् प्रहरीद्वारा हत्यारालाई समात्नका लागि असङ्ख्य प्रयासहरू विफल हुन जान्छन् तर अचानक एकपत्र प्रहरीलाई हातमा पर्छ। जसमा लेखिएको छ,” म नै असली हत्यारा हुँ, ज्याक द रिपर”। कुनै ठोस प्रमाण नमिलेका कारण यस पत्रलाई झुठोको सङ्ज्ञा दिइन्छ। पत्र सार्वजनिक भएपश्चात् लन्डन र ह्वाइटचापलमा ज्याक द रिपर नाम भयानक रूपमा फैलिन्छ र सर्वसाधारणहरूले हत्यारालाई ज्याक द रिपरको नाम दिन दिन्छन्। धेरैजसोको भनाइहरूका अनुसार अनुसन्धानलाई भड्काउनका लागि यो पत्र लेखिएको र यो पत्र झुटो रहेको प्रतिवेदनहरू रहेका छन्। उक्त पत्र पत्रकारहरूद्वारा घटनालाई बढावा दिन र लोकप्रियता कमाउनका लागि लेखेको ठहर गरिन्छ। उक्त हत्यारालाई अपराध मुद्दाको प्रतिवेदनहरूमा “ह्वाइटचापलको हत्यारा” र “लेदर एप्रोन” जस्ता नामहरू पनि दिइएको थियो जुन समकालीन पत्रकरहरूको लेखनमा पनि भेटिन्छन्।

रिपर हत्याले पत्रकारहरूद्वारा अपराधको अनुसन्धानमा मानिसहरूको सोचाइ परिवर्तनलाई चिह्नित गर्दछ। ज्याक द रिपर पहिलो धारावाहिक हत्यारा नभएतापनि यस मामिलाले विश्वव्यापी सञ्चार माध्यममा उन्माद सिर्जना गर्न सफल भएको थियो। प्राथमिक शिक्षा ऐन सन् १८८० (जुन अघिल्लो ऐनमा विस्तार गरिएको थियो) ले कक्षाको विद्यार्थीहरूको विद्यालयमा उपस्थितिलाई अनिवार्य बनाएको थियो। त्यसैले सन् १८८८ सम्ममा इङ्ल्यान्ड र वेल्सका श्रमजीवी वर्गका मानिसहरू साक्षर भइसकेका थिए। सन् १८५० को दशकमा कर सुधारले व्यापक परिसंचरणको साथ सुलभ मुल्यको समाचार पत्रको प्रकाशनलाई सक्षम बनाएको थियो। त्यसपछिको भिक्टोरिया युगमा ठूलो मात्रामा परिसंचरण समाचार पत्रहरूलाई जनतामाझ पुर्‍याउन सफल भएको थियो। रिपरद्वारा गरिएका हत्याको प्रकृति र पीडितहरूको गरीब जीवनशैलीले पूर्वी भूभागको खराब जीवनस्तरतर्फ ध्यानाकर्षण गरिरहेको थियो भने यसले भीडले खचाखच भरिएका झुपडीहरू त्यहाँबाट खाली गर्ने र भत्काउने जनमत लाई हौसला गरेको थियो। हत्या भएको दुई दशकको अन्तरालमा थुप्रै झुपडीहरूलाई भत्काइएको थियो तर यसको बाबजुद पनि केही ठूलो भवनहरूलाई छाडिएको थियो जसकारण रिपरको दन्त्यकथालाई अझै पनि हत्या स्थल तथा मुद्दासँग सम्बन्धित अन्य स्थानहरूको विभिन्न निर्देशित भ्रमणद्वारा प्रवर्धन गरिएको हुन्छ। घटनापश्चात् यसको अध्ययन र विश्लेषणका लागि “रिपरतत्व” भन्ने शब्दको सुरुवात गरिएको थियो। हाल रिपरको परिचय’bout सयभन्दा बढी सिद्धान्तहरू रहेका छन्। यी हत्याहरूले थुप्रै काल्पनिक कृतिहरूलाई पनि प्रेरित गरेको छ। असङ्ख्य खोजहरू गरिएतापनि ती ५ महिलाहरूको हत्यारा को हो भनेर पत्ता लाग्दैन भने यस घटना घटेको एक शताब्दी भन्दा पनि बढि समय भएतापनि ज्याक द रिपर को हो भन्ने आज पनि एक महारहस्यको रूपमा रहेको छ।

जवाफ लेख्नुहोस्